Bizden Haberler

Kira Ödemelerini Bankalardan Yapmayanlar İçin Özel Usulsüzlük Cezası Kesilecek

ANAYASA MAHKEMESİ KARARINI VERDİ
“KİRA TAHSİLAT VE ÖDEMELERİNİN BANKA VEYA POSTA İDARESİ VASITASIYLA YAPILMAMASI HALİNDE “ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI “KESİLMESİ ANAYASAYA UYGUN”
1- HANGİ DURUMDA KİRAYA İLİŞKİN TAHSİLAT VE ÖDEMELERİN BANKA VEYA POSTA İDARESİ VASITASIYLA YAPILMASI GEREKİYOR?
- Konutlarda her bir konut için aylık 500 TL ve üzerinde kira geliri elde edenlerin,
- İşyerlerinde, işyerini kiraya verenler ile kiracıların herhangi bir limit olmaksızın, ,
kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracılığıyla gerçekleştirilmesi ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmesi zorunluluğu bulunmaktadır.
Banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracı kılınmak suretiyle, para yatırma veya havale, çek veya kredi kartı gibi araçlar kullanılmak suretiyle yapılan tahsilat ve ödemeler karşılığında dekont veya hesap bildirim cetvelleri düzenlendiğinde, bu belgeler tevsik edici belge kabul edilmektedir.
Bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar da aynı kapsamdadır.
Söz konusu zorunluluklara uymayanlara kesilecek ceza, Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesinin o yıl için belirlenen özel usulsüzlük cezası miktarından az olmamak üzere her bir işlem için bu işleme konu tutarın % 5’idir.
İşyeri kira ödemelerinin banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik edilme zorunluluğuna uyulmadığı gerekçesiyle kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması talebiyle açılan davada, itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan mahkeme, Vergi Usul Kanununun ilgili hükmünün iptali için başvuru yapmıştır.
Anayasa Mahkemesi, 11.Ekim.2016 tarihli ve 29854 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 07.09.2016 tarihli ve E:2016/124, K:2016/155 sayılı kararıyla 04.01.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355. maddesine, 16.07.2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunun 10. maddesiyle eklenen dördüncü fıkrada yer alan;

a- “…bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere…” ibaresine yönelik incelemenin “kira gelirlerinde belge ile tevsik zorunluluğuna uyulmaması halinde kesilecek usulsüzlük cezası “ yönünden sınırlı olarak yapılmasına,
b- “…bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere …” ibaresinin “ kira gelirlerinde belge ile tevsik zorunluluğuna uyulmaması halinde kesilecek özel usulsüzlük cezası” yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın reddine karar vermiştir.
2-KİRA TAHSİLAT VE ÖDEMELERİNİ BANKA VEYA POSTA İDARESİ VASITASIYLA YAPMAYAN MÜKELLEFLER HAKKINDA “ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI” KESİLMESİ UYGULAMASI DEVAM EDECEK
Vergi Usul Kanununun mükerrer 355’inci maddesinin 5228 sayılı Kanunla eklenen dördüncü fıkrasında aşağıdaki hüküm yer almaktadır.
“Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5'i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Bu şekilde ceza kesilen mükellefler hakkında üçüncü fıkra hükmü uygulanmaz. Ancak, bu fıkra uyarınca bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 770.000 TL'yi (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2016'dan itibaren 1.100.000 -TL)geçemez.”
Anayasa mahkemesi bu hükmü kira gelirleri ile sınırlı olmak üzere incelemiş ve anayasaya aykırı olmadığına karar vermiş olduğundan;
- Konutlarda her bir konut için aylık 500 TL ve üzerinde kira geliri elde edenlerin,
- İşyerlerinde, işyerini kiraya verenler ile kiracıların herhangi bir limit olmaksızın ,
kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracılığıyla gerçekleştirmemeleri ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmemeleri durumunda her bir işlem için, bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın %5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
Vergi Usul Kanununun söz konusu 355’inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen zorunluluklara uymayan;
1. Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1.370-TL (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2016'dan itibaren uygulanan had),
2. İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 690-TL ( 460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2016'dan itibaren uygulanan had),
3. Yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 340-TL (460 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2016'dan itibaren uygulanan had),
Özel usulsüzlük cezası kesilmektedir.
Bu durumda, kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracılığıyla gerçekleştirmemesi ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belgelerle tevsik edilmemesi durumunda, her bir işlem için, işlemi gerçekleştirenin durumuna uyan asgari tutarlardan az olmamak üzere işleme konu tutarın %5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilmeye devam edilecektir. Ancak bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezası toplamı 1.100.000-TL’yi (2016 yılı için) geçemeyecektir.

3- KİRA ÖDEMELERİNİN BELGELENDİRİLMESİ
268 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile getirilen zorunluluk kapsamında tahsilat ve ödemelerin banka veya PTT aracılığıyla yapılması suretiyle tevsik edilmesi, bu zorunluluğu ortaya çıkaran işlemin mükellefler bakımından Vergi Usul Kanununda sayılan belgelerle tevsik zorunluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Banka veya PTT tarafından düzenlenen belgeler işlemi (hizmeti) değil, buna ilişkin tahsilat ve ödemeyi tevsik etmekte, bu işleme ilişkin olarak borçlanılan tutarın ise kiraya verenin mükellef olması halinde düzenleyeceği fatura, mükellef olmaması halinde ise Maliye Bakanlığı'nın görüşüne göre kiracı mükellef tarafından düzenlenecek gider pusulası ile tevsiki zorunlu bulunmaktadır.
Dolayısıyla, iş yeri kira ödemesinde bulunanların ileride bu konuda herhangi bir cezai yaptırımla karşılaşmamaları bakımından, banka aracılığıyla yapmak zorunda oldukları işyeri kira ödemelerinde banka dekontları ile yetinmemelerini, kiraya verenin mükellef olmaması durumunda ayrıca gider pusulası düzenlemelerini öneriyoruz. Maliye Bakanlığı'nın mevcut görüşü de bu doğrultuda bulunmaktadır.
Buna göre kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerin banka ve benzeri finans kuruluşları ile posta idaresi aracılığıyla gerçekleştirilmesi hususunda gerekli özenin gösterilmesi gerekmektedir.